FMD en SCAD (spontane kransslagaderdissectie)
Wat is SCAD?
SCAD is een zeldzame oorzaak van een hartinfarct (hartaanval).
De diagnose SCAD kan worden overwogen wanneer een hartaanval wordt gezien bij jongere vrouwen, meestal jonger dan 50 jaar oud, met weinig cardiovasculaire risico’s.
SCAD komt vaker voor bij vrouwen (90% van de gevallen), in 10% van de gevallen tijdens de zwangerschap of na de geboorte van het kind. In andere gevallen kan een verhaal van zware lichamelijke inspanning of intense stress of een combinatie van beide worden gemeld vlak voor de hartaanval. In een deel van de gevallen kan SCAD voorkomen bij patiënten met een onderliggende arteriële ziekte, meestal FMD.
Wat gebeurt er in het geval van SCAD?
Net als bij andere arteriële dissecties is er een scheur in de slagaderwand die een vals lumen (kanaal) veroorzaakt dat zich vult met bloed dat niet kan wegstromen, vervolgens de slagader blokkeert en de bloedtoevoer naar het hart vermindert, waardoor uiteindelijk pijn op de borst en een myocardinfarct (hartaanval) ontstaat.
Afgezien van zeldzame familiale gevallen zijn de meeste SCAD-gebeurtenissen sporadisch, dat wil zeggen dat er geen familiale predisponerende factoren zijn.
Waarom is het belangrijk om SCAD te onderscheiden van andere oorzaken van een hartaanval?
- In de meeste gevallen geneest de coronaire dissectie spontaan. Angioplastiek met het plaatsen van een stent of bypass van kransslagaders houden een hoger risico op complicaties in bij SCAD-patiënten dan bij patiënten met een hartaanval veroorzaakt door atherosclerose (cholesterolafzettingen). Daarom wordt in de meeste gevallen een conservatieve aanpak aanbevolen, tenzij er een levensbedreigend risico bestaat.
- De medische behandeling van SCAD kan niet worden geëxtrapoleerd van de aanbevolen behandeling bij een hartaanval veroorzaakt door atherosclerose. Statines worden niet aanbevolen voor SCAD-patiënten bij afwezigheid van hyperlipidemie (verhoogd plasma-cholesterol). Behandeling met lage doses aspirine en bètablokkers wordt door sommige experts aanbevolen. Andere geneesmiddelen (ACE-remmers, …) blijven aanbevolen in geval van secundaire hartfunctiestoornissen.
III. Na een SCAD voorval wordt het aanbevolen om andere slagaders te screenen op FMD letsels of minder vaak voorkomende genetische of inflammatoire arteriële aandoeningen.
Wat is de link tussen SCAD en FMD?
Recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat patiënten die een SCAD hebben gehad (30-80% van de gevallen) dikwijls FMD-letsels van het multifocale subtype (“kralensnoer”) hebben, voornamelijk in de nier-, cerebrovasculaire en iliacale slagaders. Hoewel de prevalentie van FMD hoger is bij patiënten met een SCAD dan in de algemene populatie, blijft SCAD een zeldzame gebeurtenis bij patiënten gediagnosticeerd met FMD.
Praktische consequenties.
Op basis van deze bevindingen hebben experten uit Europa en de VS de volgende aanbevelingen gedaan:
- Patiënten die een SCAD hebben gehad, dienen een eenmalige scan van hoofd tot bekken te ondergaan (door CTA of MRA indien gecontra-indiceerd) om te screenen op FMD-letsels of andere vaatafwijkingen.
- Beeldvorming van kransslagaders wordt niet aanbevolen bij patiënten met FMD in afwezigheid van pijn op de borst (angina pectoris) of andere suggestieve symptomen.
Wenst u meer informatie over SCAD? Links naar SCAD Informatie / Verenigingen
SCAD Verenigingen:
BeatSCADUK: www.beatscad.org.uk
SCAD Research (USA): www.scadresearch.org
SCAD Alliance (USA): www.scadalliance.org
VanSCAD Facebook page (Canada): www.facebook.com/canscad/
Klinische informatie pagina’s:
SCAD info van Ottawa Heart: www.ottawaheart.ca/heart-condition/spontaneous-coronary-artery-dissection
SCAD Cleveland clinic page
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17503-spontaneous-coronary-artery-dissection-scad
Facebook en andere groepen:
In het Frans:
SCAD France. Voir: https://www.facebook.com/groups/2190270751186799
SCAD France Website. Voir:https://scadinfo.fr
DSAC (Canada). Voir: https://www.facebook.com/groups/2009332769341230/
In het Nederlands:
SCAD en FMD België: Zie: https://www.facebook.com/groups/735530003495442/
SCAD Nederland. Zie: https://www.facebook.com/groups/849443155066853
In het Engels:
SCAD Survivors Support. https://www.facebook.com/ScadSurvivorsSupport/
SCAD Survivors United. https://www.facebook.com/groups/399174903774357/
Life after SCAD. https://www.facebook.com/groups/130462797122311/
Rareconnect SCAD Community. https://www.rareconnect.org/en/community/spontaneous-coronary-artery-dissection