Wat is het typische profiel van een patiënt(e) met FMD?

Het typische profiel van een patiënt met FMD is een vrouw tussen 20 en 40 jaar,  gediagnosticeerd met arteriële hypertensie zonder overgewicht noch een familiale geschiedenis van arteriële hypertensie. Vrouwen met FMD hebben vaak klachten van hoofdpijn/ migraine en pulserende tinnitus (een zoemend geluid) wat op een cerebrovasculaire (hoofd- en hals slagaders) vorm van FMD kan wijzen. Onthoud dat deze symptomen vele andere oorzaken kunnen hebben dan FMD, die nog steeds als een relatief zeldzame ziekte wordt beschouwd. Een minder ernstige vorm van FMD kan incidenteel worden ontdekt, wanneer beeldvorming wordt uitgevoerd om een ​​andere reden. De gemiddelde leeftijd bij diagnose van FMD ligt rond de 50 jaar. Mannen, kinderen en ouderen kunnen ook worden gediagnosticeerd met FMD.

Als ik FMD heb, moet ik dan mijn fitness / sportactiviteit beperken?

Momenteel zijn er geen studies die suggereren dat patiënten met FMD hun fitness of sportactiviteit zouden moeten beperken. Kijkend naar de FMD-patiënten studies, zijn er zeer weinig incidenten beschreven waarbij een sportieve activiteit kan worden geassocieerd met een complicatie van de ziekte. Dat gezegd hebbende, arteriële dissecties, carotis- of kransslagaderdissecties, al dan niet FMD-gerelateerd, kunnen worden gezien bij intense sport- of fysieke activiteit of abrupte beweging. Mechanische factoren kunnen ook een rol spelen bij het scheuren van een aneurysma. Daarom wordt patiënten een actieve levensstijl met regelmatige lichaamsbeweging aangeraden, maar voor mensen met een aneurysma of een geschiedenis van dissectie is het raadzaam om intensieve contact- of krachtsporten te vermijden.

Moet ik stoppen met roken?

Tabak is een belangrijke risicofactor voor hartziekten en overlijden. Dit argument alleen al is voldoende om het stoppen met roken aan te bevelen. Bovendien tonen studies dat patiënten met FMD die roken een slechter verloop van de aandoening hebben. Patiënten met FMD die roken kunnen lijden aan ernstigere arteriële letsels. Men is ook van mening dat roken het risico op progressie bij bestaande FMD kan verhogen. Het wordt daarom uitermate aanbevolen dat patiënten met FMD stoppen met roken.

 

Wat is het advies betreffende orale anticonceptie of HST (menopauze behandeling)?

Een rol van vrouwelijke hormonen bij FMD kan worden gesuggereerd wegens het grotere aantal getroffen vrouwen.

Tot op heden is er echter geen duidelijk bewijs dat anticonceptie, HST (hormonale substitutietherapie) of zwangerschap de ontwikkeling of de progressie van FMD verhogen.

Bijgevolg, bij gebrek aan een bewijs dat orale anticonceptiva of HST bevorderende effecten hebben op FMD, zijn deze geneesmiddelen niet formeel gecontra-indiceerd bij vrouwen met FMD.

Kan FMD van een nierarterie het risico op complicaties tijdens de zwangerschap verhogen?

FMD van de nierslagaders treft vaak jonge vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Een stenose (vernauwing) van de nierslagaders kan de oorzaak zijn van arteriële hypertensie. Hypertensie kan tijdens de zwangerschap toenemen, het kan ook het risico op pre-eclampsie of eclampsie verhogen, wat een risico kan vormen voor de moeder en haar kind.

FMD van de nierslagader kan ook worden geassocieerd met FMD-letsels in andere aangetaste slagaders zoals de halsslagader en de intracraniële slagaders. Het kan zijn dat er een verhoogd risico is op dissectie of arteriële bloedingen tijdens de zwangerschap.

Dit soort complicaties blijft echter zeldzaam en de overgrote meerderheid van de patiënten met FMD zal een zwangerschap en bevalling hebben zonder FMD-gerelateerde complicaties.

Aanbevelingen voor patiënten met FMD die zwangerschap overwegen:

• Laat uw bloeddruk regelmatig controleren door een specialist met expertise in hypertensie tijdens de zwangerschap
• Als dit nog niet is gebeurd, raadpleeg dan een specialist om vóór de zwangerschap te screenen op aneurysmata of dissecties met als doel mogelijke complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling te voorkomen.
• Vermijd intensieve lichamelijke oefeningen tijdens uw zwangerschap. Regelmatige, rustige lichamelijke oefening (wandelen, fietsen of zwemmen) daarentegen wordt aanbevolen en gunstig.

 

Evolueert of verergert FMD met de tijd?

In de meeste gevallen is FMD stabiel en als het evolueert, gaat het langzaam.

In een minderheid van de gevallen – voornamelijk, maar niet uitsluitend in het geval van FMD bij kinderen en jonge volwassenen – kan er een snelle progressie van de FMD-letsels zijn, met soms dramatische complicaties. Bilaterale nierslagader (die beide nierslagaders treft) of focale FMD (een of meerdere geïsoleerde stenose, niet de kralensnoer) heeft meer de neiging te evolueren.

De multicenter Franse studie “PROFILE”, geïnitieerd door Prof. PF Plouin (HEGP, Parijs) – waaraan Prof. dr. A. Persu en Prof. dr. P. Van der Niepen hebben deelgenomen – zal toelaten om het aandeel en de kenmerken van patiënten met een progressie van bestaande FMD-letsels of nieuw ontwikkelde FMD-letsels, over een periode van drie jaar te zien.

Registers, zoals het Europese FMD-register, zullen deze bevindingen uitbreiden en verfijnen bij grotere aantallen patiënten die gedurende langere tijd worden gevolgd.

Een jaarlijkse follow-up wordt aanbevolen voor alle patiënten met de diagnose FMD (zie volgende vraag)

Welke follow-up is nodig voor patiënten met FMD?

FMD is een chronische vaatziekte. Daarom wordt een jaarlijkse vervolgafspraak aanbevolen, bij voorkeur in een centrum met ervaring in het volgen van patiënten met FMD

Follow-up dient een klinisch onderzoek te omvatten met bloeddrukmeting, een bloedtest om de nierfunctie te controleren (in het geval van FMD van de nierarterie) en medische beeldvorming. De frequentie en exacte aard van deze tests worden geval per geval bepaald, afhankelijk van de betrokken vaatbedden en de ernst van de aantasting.